Accu's

Zonder accu's loopt er niets

Motor, radio, verwarming, waterpomp, verlichting, iPhone, laptop, schoteltelevisie en niet te vergeten het koffiezetapparaat: zonder stroom draait er niets in je camper. Je hebt een accu nodig als je geen gebruik kan maken van dynamo /  walstroom / zonnepanelen / generator.

​

Motor- en een woonruimteaccu's

De meeste campers beschikken over een motor- en een woonruimteaccu. Die dienen verschillende doelen. De motoraccu moet in korte tijd een grote dieselmotor aan de praat krijgen. Daar is soms wel 950 Ampère voor nodig. De startkracht, de Cold Cranking Amps (CCA), is daarvoor van belang. De woonruimteaccu moet daarentegen lange tijd stroom leveren voor verlichting, de electronica van verwarming, koelkast, laptop, etc. Dan heb je niets aan CCA. Het aantal Ampère is relevant: kan de accu bijvoorbeeld over 20 uur 100 Ah afgeven bij 20 graden Celsius. De fabrikanten hebben daarom motoraccu's dunnere platen gegeven. Dat geeft weinig interne weerstand. De stroom kan makkelijk worden afgegeven. Een woonruimteaccu heeft voor zijn doel juist dikkere platen meegekregen van de fabrikant.  

 

Soorten Accu's

Eigenlijk heb je maar twee soorten accu’s: de lood en de lithium accu. De lood accu kan je weliswaar verdelen in loodzuur, gel, AGM en lood-kristal, maar het zijn alle vier lood accu’s. Alleen de manier waarop de accuvloeistof wordt vastgehouden verschilt.

 

Loodzuur

De loodzuur accu is een natte accu. Het accuwater kan vergassen door snel laden of ontladen, waarbij knalgas, een mengsel van zuurstof [O2] en waterstof [H2], kan vrijkomen. Dat is explosief. Een ontluchtingsslang moet voorkomen dat knalgas in de woonruimte terecht komt. Een loodaccu moet je regelmatig controleren en met gedemineraliseerd water bijvullen.

Er worden loodzuuraccu's met dikkere platen als start-stopaccu gebouwd. Die accu's zijn beter geschikt voor het voorzien van de accessoires in moderne auto's, zoals de  telefoonoplader, stoelverwarming, ambiente-verlichting en radio en navigatie. 

 

Gel, AGM en lood-kristal

De andere drie accu’s zijn Valve Regulated Lead Acid (VRLA). Die zijn hermetisch afgesloten, zodat ze niet kunnen lekken. Bijvullen is niet nodig en niet mogelijk. In de gelaccu wordt het accuwater gebonden door een gel van siliconen, in een AGM (Absorbed Glass Matt) door een glasvezelmat. Die accu's kan je zelfs op de zijkant plaatsen.  

De loodkristal accu heeft ook gebonden accuwater. 

 

Lithium 

Deze accu heeft een grote toekomst. Hij kan vaak en diep worden ontladen en is licht. Diepontlading en overlading wordt voorkomen met een speciaal Battery Management System. Het is een dure batterij, maar je kan dat relativeren door gewicht en levensduur mee te wegen. Van lithium accu’s in het algemeen is bekend dat het risico op zelfontbranding wat groter is als de ventilatie minder is en de warmte niet weg kan. Bewakings- en beveiligingselektronica moet ingrijpen als oververhitting dreigt.

​

Levensduur

Een loodzuuraccu gaat een jaar of zes mee. Een lithiumaccu blijft het veel langer doen. Toch moet je dat alles relativeren. Een accu moet je netjes onderhouden. Een accu die steeds weer met een passende lader volledig wordt geladen veroudert minder snel dan een accu die steeds tot de grenzen wordt diepontladen. Dat heeft te maken met de beperkte ontlaad- en laadcyclussen.

Bij een loodzuuraccu, die tot maximaal 50% van de capaciteit (DoD) zonder schade mag worden ontladen, mag je rekenen op 50-80 cycli. Een cyclus betekent dan een ontlading tot 50% en dan weer opladen tot 100%. Zou je tot 75% ontladen dan geldt dat als een halve cyclus. Een loodzuuraccu levert echter voor de start van een motor maar heel kort stroom. Er wordt in de praktijk dus niet diep ontladen. Dus daarom kan je bij goed onderhoud wel 50.000 tot 80.000 keer starten. 

AGM- en gelaccu's  kan je dieper ontladen, tot 80% respectievelijk 70%, al wordt meestal maximaal 50% geadviseerd. Ze kunnen ongeveer tweemaal zoveel volledige cycli aan als de loodzuuraccu. Voor de loodkristalaccu worden 3000 cycli genoemd en lithium 5000. De laatste twee kan je wel tot 90% ontladen. 

Een loodzuuraccu gaat dus niet minstens 6  jaar mee. Dat hangt af van het gebruik. Het is net als met autobanden. Die gaan zeg maar 60.000 km mee, maar je kunt ze ook in een paar maanden verslijten (cycli) of stuk rijden (onderhoud). 

​

Versleten?

Op het display boven de woonruimtedeur kan je de prestaties van je accu beoordelen aan de hand van de gegevens van de accufabrikant. Als een accu met 230V walstroom volledig is opgeladen moet het display in onze camper na een poosje rust ongeveer 13,02V aangeven, bij 12,78V is het 80%, bij 12,48V 60%, bij 12,18V 40% en dan zitten we al in de gevarenzone. Bij 11,88V is er nog 20% van de capaciteit over en bij 11,54V is de accu 'dead". De betere systemen melden tijdig dat de accu aan de ingestelde grens van bijvoorbeeld 50% dreigt te raken en stopt als de grens is bereikt. Een volle accu, die bij verbruik door een paar ledlampjes en een koelkast al na een uurtje of wat de geest geeft, is op. 

​

Prijzen

De loodzuuraccu is verreweg de goedkoopste en de lithium na de gel, AGM en de loodkristal 'by far' de duurste. 

​

Welke woonruimteaccu voor je camper?  

Dat hangt van veel factoren af:

- doel: motor accu of woonruimteaccu

- capaciteit: wat heb je nodig voor je camper (televisie, laptops, koffiezetapparaat)

- prijs: hoeveel geld heb je en wat heb je ervoor over

- laadapparaat: andere soort accu kan een ander laadapparaat betekenen

- omvang: een grote accu moet wel geplaatst kunnen worden in de camper (hoogte dubbele bodem bijvoorbeeld)

- gewicht: een lithium accu is veel lichter dan de andere accusoorten (het lage gewicht kan voor sommige camperaars noodzakelijk zijn om binnen de toegelaten maximum massa van 3500 kg te blijven).

​

​